علل و نشانه های گاستریت مزمن چیست؟

گاستریت زمانی رخ می دهد که دیواره شکم ملتهب شده یا متورم می گردد. این موضوع معمولا بعد از اینکه دیواره شکم آسیب دید رخ می دهد. گاستریتی که طولانی مدت یا عود کننده باشد را گاستریت مزمن می نامند. این بیماری یکی از شایع ترین بیماری های مزمن محسوب می شود و می تواند در صورت درمان نشدن سال ها و حتی تا آخر عمر با فرد باقی بماند. طیف وسیعی از شرایط و فاکتورهای مختلف باعث ایجاد و توسعه چنین شرایطی می شود. برطرف کردن علل گاستریت می تواند از طریق دارو یا تغییرات سبک زندگی باشد. با اینحال افرادی که گاستریت شدید مزمن دارند درمان ممکن است وجود نداشته باشد و تمرکز بر روی مدیریت نشانه ها باشد.

نشانه ها

افرادی که گاستریت دارند ممکن است همیشه متوجه نشانه های موجود نشوند. با اینحال بیشتر افرادی که با گاستریت مزمن دست و پنجه نرم می کنند ممکن است طیف وسیعی از نشانه ها را هم تجربه نمایند. این نشانه ها عبارت است از :

– سوء هاضمه
– حس سوزش در شکم
– حس پر بودن شکم بعد از خوردن مقادیر اندکی از غذا
– حالت تهوع و استفراع
– کاهش وزن غیر قابل توصیف
– نفخ
– از دست دادن اشتها
– درد یا ناراحتی بالای شکم
– خونریزی

علل

گاستریت مزمن به گروهی از شرایط اطلاق می شود که باعث ایجاد التهاب مزمن دیواره شکم می گردد. علل مختلفی باعث ایجاد چنین شرایطی می گردد برخی از این علل عبارتند از :

عفونت ناشی از هلیکوباکترپیلوری:

این نوع عفونت شایع ترین علت بروز گاستریت در سرتاسر جهان است. بیشتر افراد در طول دوران کودکی به چنین شرایطی مبتلا می شوند اما همه نشانه ای تجربه نخواهند کرد. با اینکه چنین عفونتی می تواند گاستریت مزمن و شدید را ایجاد کند اما اغلب با گاستریت فرسایش گر مرتبط نیست.

اسیب به دیواره شکم:

اسیب به دیواره شکم به التهاب مزمن منجر می شود. علل چنین شرایطی عبارت است از :

– استفاده بیش از حد و طولانی مدت از داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی همچون ایبوپروفن و ناپروکسن

– استفاده بیش از حد از الکل

– استرس مزمن

– اسیب

– قرار گرفتن در معرض تابش

– رفلاکس صفرا از روده کوچک

– استفاده از کوکائین

شرایط خودایمنی:

در افرادی که گاستریت خودایمن دارند سیستم ایمنی به دیواره شکم و بدون علت واضحی حمله می کند. گاستریت خودایمن معمولا مزمن است اما فرسایشگر نیست. در برخی از افراد گاستریت خودایمن ممکن است به عفونت هلیکوباکترپیلوری مزمن یا شدید مرتبط باشد.

سایر علل:

عللی که شیوع کمتری دارند عبارتند از :

– بیماری کرون
– سندرم روده تحریک پذیر
– حساسیت به مواد غذایی
– سایر عفونت های ویروسی، باکتریایی و قارچی

فاکتورهای خطر

فاکتور خطر احتمالی برای گاستریت مزمن عبارت است از :

– رژیم غذایی سرشار از نمک یا مواد نگهدارنده

– رژیم غذایی سرشار از چربی و روغن به خصوص چربی اشباع شده و ترانس

– سیگار کشیدن

– استفاده طولانی مدت از الکل

– شرایطی که باعث تضعیف سیستم ایمنی می شوند

– استفاده از کوکائین

– استفاده طولانی مدت از داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی

– استفاده طولانی مدت از داروهای ضد رفلاکس اسید

عوارض احتمالی

اگر این شرایط به درستی درمان نشود می تواند عوارضی داشته باشد. گاستریت فرسایشی می تواند باعث ایجاد زخم گردد. بعد از اینکه زخم شکل گرفت می تواند بافت های اطراف را نیز نابو کند. زخم های شدید به تدریج باعث خونریزی داخلی می شود و اگر درمان نشود باعث تهدید زندگی فرد خواهد شد. سایر عوارض احتمالی گاستریت مزمن عبارت است ز :

– کم خونی ناشی از فقر آهن

– کم خونی ناشی از خونریزی داخلی

– کمبود ویتامین b12

–  ضایعات غیر عادی در شکم مثل تورموها و پلیپ ها

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟

افرادی که نشانه های گاستریت را دارند باید در صورت بروز نشانه های زیر به پزشک مراجعه نمایند:

– نشانه های شدید
– نشانه هایی که بیش از یک هفته طول می کشد
– نشانه هایی که به درمان یا تغییر سبک زندگی پاسخ نمی دهد

نشانه های خونریزی داخلی عبارت است از :

– سرگیجه
– ضعیف شدن غیر قابل توصیف
– رنگ پریدگی
– مدفوع تیره
– خون تازه و قرمز در مدفوع
– خون قرمز در استفراغ
– سردرگمی

تشخیص

پزشک از تست های مختلفی برای تشخیص این شرایط استفاده می کند. برخی از این تست ها عبارت است از :

– بررسی سابقه پزشکی

– بررس جسمی

– تست مدفوع

– آندوسکوپی زمانی که دوربین بر روی لوله قرار داده می شود و از طریق گلو به شکم می رود

– ازمایش خون

– اشعه ایکس

درمان گاستریت

درمان به علت، نوع و شدت گاستریت بستگی خواهد داشت. گاستریتی که به خاطر عفونت هلیکوباکتر رخ می دهد ممعمولا با ترکیب آنتی اسیدها و آنتی بیوتیک ها بهبود پیدا می کند. اگر گاستریت مزمن باعث ایجاد کمبود مواد مغذی شده باشد افراد باید از مکمل ها استفاده کنند یا تغییراتی در رژیم خود ایجاد نمایند.

بیشتر داروهای گاستریت بر روی کاهش مقدار اسید در معده تمرکز دارند.

تغییرات سبک زندگی و تغییرات رژیم غذایی:

صرف نظر از علتی که باعث ایجاد چنین شرایطی شده است، تغییر در سبک زندگی و رژیم غذایی می تواند به درمان یا پیشگیری از گاستریت کمک کند. برخی از توصیه های موجود برای این افراد عبارت است از:

– اجتناب یا کاهش مصرف الکل
– اجتناب از خوردن غذاهای دارای ادویه
– اجتناب زا خوردن غذاهای اسیدی
– خوردن وعده کوچک اما مکرر
– کاهش مصرف نمک
– کاهش مصرف گوشت قرمز

زمانی که سطح کلسیم بالا می رود چه اتفاقی در بدن رخ می دهد؟

در برخی از شرایط ممکن است سطح کلسیم در خون بالا رود. برای برخی از افراد علل افزایش سطح کلسیم در خون غده پاراتیروئید بیش فعال ، استفاده از داروهای خاص، مصرف زیاد ویتامین D یا شرایط زمینه ای همچون سرطان است. کلسیم نقش مهمی در بدن دارد. این ماده به ایجاد استخوان ها و دندان های قوی کمک می کند و از اعصاب، عضلات و قلب حمایت می نماید . با اینحال وجود مقایر زیاد کلسیم برای بدن دردسرساز خواهد بود. سطح کلسیم در خون معمولا توسط غده پاراتیروئید کنترل می شود. زمانی که بدن به کلسیم نیاز دارد غده پاراتیروئید هورمونی را ترشح می کند. این هورمون موارد زیر را سیگنال می کند:

– به استخوان ها می گوید کلسیم را در خون منتشر سازند

– به کلیه ها می گوید کلسیم کمتری در ادرار وارد نمایند

– به کلیه ها می گوید ویتامین D را فعال سازند که به سیستم گوارش کمک می کند کلسیم بیشتری جذب نمایند.

غده پاراتیروئید بیش فعال یا مشکلات زمینه ای می تواند تعادل کلسیم را در بدن به هم بزند. اگر سطح کلسیم در بدن افزایش یابد دردسرهایی را ایجاد خواهد کرد. این شرایط عملکرد بدن را مختل می سازد و ممکن است با شرایط زیر مرتبط باشد:

– سلامت ضعیف استخوان ها

– سنگ کلیه

– عملکرد غیر طبیعی مغز و قلب

سطح بالای کلسیم در خون در برخی از شرایط می تواند تهدیدکننده زندگی افراد باشد.

نشانه ها

کلسیم بالا اگر خفیف باشد ممکن است نشانه هایی را ایجاد نکند اما در شرایط حادتر شاهد نشانه های زیر خواهیم بود

– تشنگی بیش از حد و ادرار مکرر: مقدار کلسیم زیاد بدین معنی است که کلیه ها باید سخت کار کنند

– درد شکم و مشکلات گوارشی: کلسیم زیاد می تواند درد شکمی، حالت تهوع، استفراغ و یبوست را به همراه داشته باشد

– درد استخوان ها و ضعیف شدن عضلات: این شرایط باعث می شود استخوان کلسیم زیادی را آزاد نماید

– سردرگمی و خستگی: مقدار کلسیم زیاد در خون می تواند بر روی مغز اثر بگذارد و باعث بروز این نشانه ها شود

– اضطراب و افسردگی

– فشار خون بالا و ریتم غیر طبیعی قلب

علل

– غده پاراتیروئید بیش فعال

– ویتامین D بسیار زیاد: ویتامین D باعث جذب کلسیم می شود. زمانی که جذب صورت گرفت کلسیم به سمت جریان خون می رود. تنها 10 الی 20 درصد کلسیم در رژیم غذایی جذب می شود و باقی مانده آن از طریق مدفوع دفع خواهد شد. با اینحال مقدار زیاد ویتامین D می تواند باعث جذب کلسیم بیشتری شود. مقدار دوز توصیه شده این ماده برای بزرگسالان حدود 600 الی 800 واحد بین المللی است.

– سرطان: اگر فردی سرطان داشته باشد ممکن است با کلسیم بالا نیز مواجه شود. سرطان هایی همچون سرطان ریه، سرطان سینه و سرطان خون چنین شرایطی را ایجاد می کنند.

– سایر شرایط پزشکی همچون بیماری تیروئید،بیماری های مزمن کلیوی، بیماری غده آدرنال و عفونت های شدید قارچی هم به چنین شرایطی منجر می شود

– کاهش حرکت: افرادی که نمی توانند برای طولانی مدت حرکت کنند ممکن است در معرض خطر کلسیم بالا قرار داشته باشند.

– دهیدراسیون شدید: افرادی که آب بدنشان بسیار اندک است ممکن است غلظت کلسیم شان در خون افزایش یابد. با اینحال چنین عدم تعادلی معمولا بعد از نوشیدن آب و مایعات برطرف می شود. در برخی از موارد، سطح بالای کلسیم می تواند به دهیدراسیون شدید منجر شود.

– داروها: برخی از داروها غده پاراتیروئید را بیش از حد فعال می کنند و همین امر به افزایش سطح کلسیم در خون منجر می شود

عوارض

بدون درمان این شرایط می تواند مشکلاتی را برای افراد در پی داشته باشد.

پوکی استخوان:

با گذشت زمان استخوان ها ممکن است مقادیر اضافی کلسیم را به جریان خون منتشر سازند. اینکار باعث ضعیف تر شدن استخوان ها می شود و پوکی استخوان رخ می دهد. افرادی که پوکی استخوان دارند با خطرات زیر هم مواجه خواهند شد:

– شکستگی استخوان ها

– ناتوانی قابل توجه

– از دست دادن استقلال

– حرکت نکردن طولانی مدت

– کوتاه شدن در طول زمان

سنگ کلیه:

افرادی که کلسیم بالایی دارند ممکن است با خطر سنگ کلیه نیز مواجه شوند. این موارد بسیار دردناک خواهد بود و به کلیه ها آسیب وارد می کند.

نارسایی کلیوی:

با گذشت زمان کلسیم بالای خون می تواند کلیه ها را از کارکرد درستشان باز دارد. در این شرایط کلیه ها تاثیر و عملکرد خود در پاکسازی جریان خون، تولید ادرار و سایر موارد را از دست می دهند.

مشکل در سیستم عصبی:

اگر چنین شرایطی درمان نشده رها شود می تواند بر روی سیستم عصبی نیز اثر بگذارد. عوارض جانبی احتمالی عبارت است از :

– سردرگمی
– دمانس
– خستگی
– ضعف
– کما

ضربان قلب نامنظم:

در این شرایط ممکن است ضربان قلب نامنظمی در فرد دیده شود.

درمان

افرادی که کلسیم بالای خون در آن ها زیاد شدید نیست ممکن است به درمان نیازی نداشته باشند و بعد از مدتی این مقدار به حالت عادی بازگردد. پزشک می تواند سطح کلسیم را به طور مرتب بررسی کند. اگر سطح کلسیم به طور مرتب افزایش یابد و بهبود پیدا نکند باید عملکرد کلیه ها مورد بررسی قرار گیرد. افرادی که کلسیم بالا در آن ها شدید است باید به دنبال علت موجود باشند.پزشک ممکن است داروهایی را تجویز کند که باعث کاهش سطح کلسیم خون می شود.